„Opowieść podręcznej” - Margaret Atwood | Z piekła na ziemię i z powrotem

Autor - Margaret Atwood

Tytuł - „Opowieść Podręcznej”

Gatunek - współczesna

Liczba stron - 368

Rok wydania - 2017

Wydawnictwo - Wielka Litera

Ocena - 10/10

Świat bez wolności ani żadnych ludzkich praw. Tutaj wszystko jest narzucane przez panujący wokół reżim. Tak można zaznaczyć treść „Opowieści Podręcznej” Margaret Atwood, autorki wielokrotnie nominowanej do literackiej Nagrody Nobla.

Freda pełni funkcję Podręcznej w Republice Gilead. Od tej pory jej życie zamieniło się w koszmar. Jest niewolnicą. Może raz dziennie opuszczać dom Komendanta, aby udać się na targ. Świat wokół również zmienił się nie do poznania: nie ma standardowego pisma, teksty zostały zastąpione obrazkami, zupełnie jak w starożytności. Podręcznym nie wolno było czytać. W tym pozbawionym wartości świecie kobieta musiała modlić się o potomstwo, gdyż tylko ciężarne miały określoną wartość w społeczeństwie. Stało się tak za sprawą krytycznego poziomu wskaźnika przyrostu naturalnego. Freda doskonale pamięta przeszłość, kiedy wspólnie z kochającym mężem wychowywała córeczkę, miała pieniądze i mogła mówić jak wszyscy obywatele. Ten piękny świat to wytwór jej wyobraźni, która utkwiła w przeszłości. Idylla, która nie istnieje, rozsypała się w proch.

 

Autorka porusza w powieści bardzo aktualny, niezwykle bolesny, ale istotny z punktu widzenia społeczeństwa problem przemocy wobec kobiet. Pomimo upływu lat wciąż istnieją kraje, w których ich prawa są łamane, a one same uznawane za gorsze. Margaret Atwood pokazuje świat zepsuty do szpiku kości, gdzie kobieta jest przedmiotem w rękach mężczyzny, jego marionetką. Zupełnie jakby ten chciał udowodnić swoją wyższość. Jedynym prawem, które obowiązuje, jest ortodoksja, reżim i miliony zakazów stosowanych wobec tych istot.  Świat niejednokrotnie bywał dla nich piekłem na ziemi. Niestety, przykładów nierównego traktowania kobiet jest mnóstwo. Świadomość tego zjawiska boli i przeraża najbardziej.

Ta powieść szokuje w sposób nieoczywisty. Wyważony, spokojny ton przeraża najbardziej. Potęguje poczucie obojętności na los krzywdzonych kobiet. Autorka bardzo rzadko sięga po sceny brutalne. W dobitny sposób pokazuje natomiast, że przemoc wobec kogokolwiek nie zawsze jest równoznaczna z fizycznością, torturami i rozlewem krwi. Większą krzywdę wyrządza ta, której na pierwszy rzut oka nie widać, będąc obserwatorem, a nie częścią danej zbiorowości. W przypadku tej powieści przemoc staje się częścią niewłaściwie funkcjonującego systemu,, który w konsekwencji przyczynia się do pozbawienia wzorców społeczeństwa, degradacji jego moralności. Potrafi także skutecznie zaburzyć zdolność odróżniania dobra od zła, gdyż kobiety dotknięte brutalnym reżimem nie widzą nic złego w swoim zachowaniu. W takim niekorzystnym, trudnym dla siebie położeniu znalazła się Freda, której odrzucenie ideałów pozwala wierzyć w istotę człowieczeństwa.

Książka przedstawia katastroficzną wizję przyszłości kobiet. Wszystko to, wobec czego obecnie sprzeciwiają się kobiety, spełnia się. Dopuszczalna aborcja, antykoncepcja i wyzwolenie od grzechu. Ucieczka od krzywdzących wzorców. Czy w takiej wizji przyszłości można doszukiwać się szczęścia i ratunku od cierpienia, poświęcając coś kosztem czegoś? Odpowiedź wydaje się oczywista.

„Opowieść Podręcznej” Margaret Atwood to  wstrząsająca, mocna powieść o kobietach pozbawionych wszelkich praw. Została napisana w sposób przystępny, co stanowi nie lada wyzwanie w przypadku tak trudnej tematyki. Bezradność wobec systemu, konieczność podporządkowania się bezlitosnym zasadom umniejsza rolę kobiet w społeczeństwie, uprzedmiatawia je, degradując do roli prymitywnej. Ta książka z pewnością wywołuje skrajne emocje i burzliwe dyskusje. Surowość unosi się z jej kart. Lektura niełatwa, ale zapadająca w pamięć.