Tytuł - „Fizyka smutku”
Gatunek - literatura współczesna
Liczba stron - 328
Rok wydania - 2018
Wydawnictwo - Literackie
Ocena - 7/10
Odwaga jest działaniem pomimo odczuwanego strachu. Tę cechę z pewnością posiada pewien bułgarski pisarz, będący jednocześnie autorem jednej z ciekawszych powieści powstałych w ostatnim czasie. Książka niepozorna, zagadkowa. Taka, w której obecne są najgłębsze ludzkie lęki: smutek, tęsknota i śmierć.
Bułgaria, rok prawdopodobnie 1925. Dwunastoletni chłopiec po raz pierwszy w swoim życiu udaje się samotnie na jarmark. W dłoni trzyma jedyną monetę, którą otrzymał od ojca. Pieniądze te szybko oddaje przy wejściu do namiotu, aby móc zobaczyć stwora nazywanego Minotaurem. Ten widok sprawił, że chłopak zamilkł na pół roku.
Czym jest ta książka? Po dłuższym zastanowieniu ostatecznie można ją uznać za powieść, ale dość nietypową. Nie ma w niej chronologii, czas wciąż się zmienia, zaciera. Przeskoki powodują zagubienie. Całość składa się z epizodów z życia bohatera, który najpewniej sam czuje się tak, jakby zupełnie nie mógł uporać się z otaczającą go rzeczywistością, nadążyć za nią. Jego istnienie naznaczyły bolesne wspomnienia. Jest rozdarty wewnętrznie pomiędzy teraźniejszością a przeszłością. Ciężar wspomnień, który w sobie nosi, próbuje zrzucić, oprowadzając odbiorcę przez swoje życie.
Tło wydarzeń nie napawa optymizmem, pomaga natomiast w zawieszeniu się w czasie, podobnie jak dzieje się to w całej powieści. Czytelnik ma wrażenie, że utknął w bliżej nieokreślonym momencie historii kraju. Oto przed jego oczami rysuje się obraz Bułgarii przed przemianami i bezpośrednio po nich. Wbrew pozorom żaden z nich nie zachwyca. Czytając, patrzymy na świat oczami głównego bohatera. Można utożsamić się z nim w pewnym stopniu. Każdy z nas ma swój bagaż życiowych doświadczeń. Sztuką jest jednak nie utknąć gdzieś pomiędzy nimi, aby nie zawiesić się w czasie. Zapomnimy wówczas o teraźniejszości, która umyka i daje nowe możliwości. Zawieszenie natomiast rodzi ból, bunt i poczucie swoistej bezradności, niesprawiedliwości. Umiejętność rozgraniczenia tych płaszczyzn stanowi zatem klucz do lepszego zrozumienia siebie.
Z tej niewinnie wyglądającej książki wyłania się cały wachlarz emocji, którymi bombardowany jest Czytelnik podczas lektury. Tęsknota za tym, co utracone i już przeżyte, pustka i konfrontacja z największym lękiem, nieuniknionym. Nad tymi przyziemnymi odczuciami unosi się postać potwora. Autor obdarzył go empatią, jakiej brakuje stworzeniom tego typu. Ten zabieg wyróżnia powieść. Książka ukazuje, jak zdolność współodczuwania wpływa na otoczenie.
„Fizyka smutku” Georgija Gospodinowa to bardzo oryginalna powieść. Przyciąga swoją nietypową konstrukcją, poraża melancholią i pozwala zatrzymać się w czasie, pochylić nad rzeczami, którymi na co dzień nie zajmujemy umysłu. To jedna z najciekawszych współczesnych powieści, jakie można przeczytać i nie żałować. Strata czasu nie istnieje. Czas jest pojęciem względnym. Osiągnięcie stanowi zrozumienie siebie w głębi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz