72. "Klasztor"-Zachar Prilepin ♥

Autor-Zachar Prilepin

Tytuł-"Klasztor"

Gatunek-powieść historyczna

Liczba stron-656

Wydana-2016

Ocena-10/10

Dziś mam dla Was absolutne cudeńko. Nie będzie to recenzja prosta. To dzieło zalicza się do nurtu literatury obozowej. Książka tak dobra, że brakuje mi skali, żeby wyrazie ocenić jej geniusz! W Rosji uważana za arcydzieło, stawiana gdzieś obok prozy Dostojewskiego, z czym chyba się zgodzę. Przepraszam Wasze portfele. Zaraz napiszecie mi pewnie w komentarzach, że mam przestać Wam książki, bo nie wyrabiacie się z czytaniem. Co ja Wam poradzę, że to było Wybitne? Zapraszam.

Klasztor to położony na wyspach sowieckich północnej Rosji średniowieczny monastyr. To miejsce na początku XXw stało się jednym z pierwszych komunistycznych obozów pracy (łagrów), które później przekształciły się m.in w archipelag gułag. Tam trafia Artiom Goriajnow, który został skazany za zabójstwo ojca. Podobnie jak reszta więźniów zostaje zmuszony do wyczerpującej, katorżniczej pracy. Bytuje w skrajnie nieprzyjaznych warunkach Rosji o minimalnych racjach żywnościowych. Trudno to nazwać życiem. W ten sposób prawdopodobnie doczekałby końca wyroku, gdyby jego ścieżka nie przecięła się z drogą Galiny. Kobieta piastuje wysokie stanowisko w kierownictwie obozu, dodatkowo jest kochanką samego kierownika. Między tą dwójką rodzi się pewna relacja. Jak zmieni się ich życie pod jej wpływem?

Historia Artioma posłużyła autorowi do przedstawienia trudów życia obozowego. Książka zawiera dokładne opisy prac, do których zmuszani byli więźniowie (pilnowanie hodowli, zbieranie jagód, spławianie drewna itp). Wydawanie posiłków z racjami żywnościowymi, poranne i wieczorne apele, tortury i prześladowania ze strony strażników-wszystko to, z czym na co dzień musieli mierzyć się przetrzymywani w klasztorze ludzie.

Ponadto książka ukazuje również obraz tamtejszej społeczności, niezwykle uhierarchizowanej. Na jej czele stoi kierownictwo obozu. Więźniowie nie są sobie równi. Niektórzy z nich cieszą się mniejszymi, czy większymi przywilejami ze strony kierownictwa, strażników. Jeszcze inni wypracowują sobie przywileje łapówkarstwem, donosicielstwem. Jedno jest pewne: w klasztorze panują twarde, ściśle określone reguły, które trzeba szybko poznać, jeśli ma się zamiar przeżyć.

Kolejnym ciekawym aspektem tej książki są szczegółowo nakreślone sylwetki więźniów-ich historie, Dzięki ludziom, których poznaje Artiom, poznajemy również ich historie, przeszłość, która zaprowadziła ich do klasztoru. Tam nieliczni myślą o przyszłości. Cały panteon bohaterów: drobni przestępcy, przeciwnicy rewolucji, mordercy, ludzie wykształceniem, bez wykształcenia, ludzie różnych wiar, czy poglądów. Ta różnorodność nie pozostaje bez wpływu na psychikę. Każdy inaczej radzi sobie z zesłaniem. Autor ma niezwykły dar do portretowania postaci. Historie bohaterów oparte są na życiorysach prawdziwych osób. Dowiadujemy się tego z obszernego posłowia. Opisane są tam również dalsze losy bohaterów.

"Klasztor" można zaliczyć do powieści psychologicznej. Obserwujemy zachowania więźniów w obozie, ich zmiany w psychice w trakcie odbywania wyroku. Jak daleko posuną się, aby uratować swoje życie. Ta powieść pokazuje nie tylko wolę walki o przeżycie w skrajnie nieprzyjaznych warunkach. Jedyny minus: zbyt rozbudowany wątek romansu. Poruszający, do ostatniej strony trzyma w niepewności.

Książka jest świetnie napisana. Pomimo trudnej temati bardzo dobrze się ją czyta. Nurt obozowy automatycznie nasuwa mi skojarzenie z "Innym światem" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i obok tego tytułu bym ją postawiła. Osób zainteresowanych zainteresowanych literaturą obozową z pewnością nie muszę zachęcać. Wiem, że nie jest to pozycja łatwa, ale wyjątkowa.

Co ja mam Wam jeszcze powiedzieć? Jestem pod olbrzymi wrażeniem. Zupełnie nie dziwie się zachwytom w Rosji, są absolutnie zasłużone. Nie jest przyjemna w odbiorze, może wywołać przygnębienie. Jeden z najlepszych tytułów, jakie czytałam w tym roku. Od czasów matury musiałam odpocząć od tematu II wojny światowej. Teraz wróciłam, nie żałuję. Ogromnie Wam polecam. Czytać i nie dyskutować.